Saturday, October 18, 2008

MIZO HMEICHHIA LEH POLITICS:KHAWVEL RAM DANG TE EN IN.

Khawvel ram a thang chho zel a,chutiang zelin a chhunga cheng mihring pawh kan nun dan leh kan ngaihtuahna te thang chho in chona (challenge) neih belh zel kan duh thin.Hetianga challenge duh zingah kan Mizo hmeichhia te an rawn lang chho ve zel a.Kawng tam takah Mizo hmeichhia te chu keini mipa zawk te hian kan tluk lo hle tawh a tih theih awm.Kum tin deuh thaw Matric (HSLC0 leh Higher Secondary (HSSLC) result te,Technical Entrance result te kan thlir chuan hmeichhia te an chungnung hle a ni tih kan hre awm e.Heti rual hian hmeichhia te taimakna leh rinawmna chuan hna hrang hrangah pawh Mizo mipa te chungah awm tir in MCS exam hnuhnung bera topper leh pahnihna pawh hmeichhia an ni.Kum 2007 a UPSC in Civil Service Exam a buatsaih a result a chhuah ah pawh Mizo hmeichhia chu Mizo mipa te chuan kan tluk leh lo ta.Kum 2001 UPSC Civil Service a India ram puma Rank 35 pawh hmeichhia bawk.Kum 2004 a Mizo UPSC Civil Service a tling awm chhun pawh hmeichhia niin Mizo hmeichhia ,Mizorama cheng zinga IFS awm chhun a ni.Tin,office leh nitin ei zawnna bazar a dawr nghah leh thil dang tam takah hmeichhia te chu a tam zawk leh peih rei peih an ni ta.Hei lo pawh hi sawi tur tam tak a awm.Chuvangin hmeichhia te hian Mizo society min luah hneh tawh em em a ni a tih theih awm e.Kan thianpa pakhat chuan Mizo mipa ho hi chu kan in la pa lutuk a,hna pawh hi officer chin deuh lo chu kan exam peih lo,mahse a tling tam zawk leh a tawpa tling tluan zawk te hi chu hmeichhia bawk an ni a ti.Kum tinin UPSC Civil Service Preliminary Exam hi Govt.Higher Secondary School ah ka veng ziah a,mipa hi a tam zawk an ni zel ,mahse SSC in eng eng emaw Matric level leh Graduate level exam,officer hna ni lo exam a buatsaih hi chuan hmeichhia hi an tam zawk fo thin a ti.Chuvangin Mizo mipa te hi engmah ni mang si lo hian tum kan nei sang ve ngawt a ng thin hle niin a lang.Vision nei tha leh suangtuah thiam,mahse a taka chan tir tur a chakna (strength) nei leh si lo ang ber a ni a ti.

Eng pawh chu ni se Mizo society leh keini Mizo mipa te hian mipa leh hmeichhia inthliarna (gender discrimination) kan neih lo vang in kan Mizo hmeichhia te pawhin an duh tawk in society ah chanvo an neih phah a ni ti ila ka sawi sual tam awm lo e.Hetia Mizo hmeichhia te an thang chakin Mizo mipa te min awp bet tan kan tih lai mek hian ram rorelna erawh chuan Mizo hmeichhia ten sul hnu an la nei tlem hle a tih theih awm e.Kum sawm hnih kum sawm thum vel kal taah khan Mizo hmeichhe MLA te lo neiin State kan nih tum pawh khan hmeichhe Minister hmasa ber chu kan lo nei tawh a.Tunah kum 20 a kal leh ta mek a.Hmeichhe hmel hi a lang ta lo hle.Mizoram Assembly Election hnuhnung ber khan party thenkhat chuan hmeichhe candidate te pawh an siam ngei a,amaherawh chu an tling zo ta hlawm lo a ni.Eng pawh chu ni se,hmeichhia ten eng tik ah emaw chuan MLA/Minister chu an nei leh ngei turah i ngai ang.

Tun hma a kan la hmelhriat ngai loh chuan tun hnai mai khan hmeichhe pawl pakhat dinthar a ni a.Women Welfare Front tiin an in vuah a.Tun in thlan lo awm turah hian hmeichhe MLA neih ve ngei tha an tih thu an sawi a.MHIP te nena thawk ho in ruahmanna an neih tur thu pawh sawiin,beiseina sang tak an neih thu an sawi lang nghe nghe.An hruaitute chuan hmeichhe MLA neih an duhna chhan chu hmeichhe dinhmun chawi kan an duh vang a nih bak ah ram leh hnam hliam ti dam tur hian hmeichhe kut nem a ngai a ni tiin a sawi a.Hmeichhia te hi dam lo enkawl ah kan tha ber a,tin,khawvel ram hrang hrang kan thlirin hmeichhia te an tling tawk a ni tih kan hriat avangin kan society a rahbeh kan nihna hi kan ti bo dawn a ni tiin an hruaitu te chuan an sawi a ni.

Heti lai hian MHIP chuan kumin kum tawpa inthlan pui lo awm turah party tin te hmeichhe candidate siam turin an duh thu an sawi bawk a.MHIP Gen.Hqrs President Pi Rozami chuan Saitual Block MHIP Conference a thu a sawi naah pawh hmeichhia te hi ram rorelna ah kan thut a hun ve tawh a ni tiin eng party pawhin hmeichhe candidate siam se MHIP te chuan hmeichhia chu i vote vek ang u tiin hmeichhia te a sawm a.Pi Rozami chuan hmeichhe candidate siam chungchangah hian party awn bik leh tan bik an neih loh thu sawiin hmeichhia hrim hrim kha MLA atana an duh thu a sawi tel bawk.

Hmeichhia te hi an pawimawh hle reng a.India ram ngeiah pawh hmeichhe zingah politician tha tak tak leh ropui tak tak an awm tih kan hre vek a.Indira Gandhi pawh hmeichhe awm nem ni mah se kum 1971 a West Pakistan leh East Pakistan (Bangladesh) indo tum pawh a Pakistan hnehtu kha a ni.India ram mai pawh ni lo khawvel hmeichhe ro rum zingah a tel kum khua tawh dawn a ni.Tin,a monu Sonia Gandhi te pawh Lok Sabha inthlan ah hnehna changin khawvel hmeichhe thil ti thei ber zingah a tel a.India rama Chief Minister zingah pawh hmeichhia te an lo duai lo in mipa te tih ang an ti thei ve a ni tih Jayalalithaa leh Mayawati ten an lan tir cham chi bawk.Chuvangin hmeichhia te hi an hniam bik lo hle a tih theih.

Khawvel ram zau zawk kan thlir chuan khawvel ram tam takah hmeichhe rorelna tha tak tak kan hmu a.Mipa te pawhin a an chung en Hillary Clinton te,Condoleeza Rice te,Angela Merkel te leh Israel Prime Minister thar Tzipi Livni te pawhin mipa tih theih ram rorelna ken kawh leh hruai hna chu hneh takin an keng kawh thei a ni.A bik takin Nordic countries kan tih mai Iceland,Denmark,Norway,Sweden leh Finland ram ah te hian hmeichhia leh mipa te ram rorel naah an in tluk tlang hle a.Regional average zawnga lak pawhin Nordic Countries ah hian za zela 40 % chu hmeichhia te MP an ni.

Kum 1915 daih tawhah khan Iceland ram a hmeichhia te chuan vote lo nei tawhin Parliament member ah te pawh an lo ding thei daih tawh a ni.Kum 2003 election ah chuan Iceland Parliament Althing a seat 63 awmah hmeichhia ten seat 21 an chang a,za zela 33.3 % a ni.Mawi tawk tak chu a ni e.

Kum 2005 a Denmark Parliament member za zela 38% chu hmeichhia an ni a.Minister 19 zinga 5 chu hmeichhia an ni bawk.Heti chung hian Danish politic ah hmeichhia ten representatives kan la nei tlem tiin an iak an iak ve tho nia !.

Norway ah ve thung chuan englai pawhin ti mai ila,hmeichhe dinhmun,politically in a tha viau niin a zir mi te chuan an sawi a.Kum 1980 chho vel khan Norway Parliament (Storting) a member za zel a 15% te chauh chu hmeichhia an ni a.Tun hnaiah erawh chuan za zela 40% a ni hawlh zel a.Norway hmeichhia te pawh an lawm viau ta ve ang.Kum 1986 a hmeichhia Gro Harlem Brundtland Prime Minister a nih khan hmeichhe tam tak Minister a atan a siam a,kha mi hnu atang khan tun thleng hian Norway politics ah hmeichhia te dinhmun hi a tha chho ta zel niin a lang.Kum 2005 election ah MP 169 zinga MP 64 chu hmeichhia an ni.Za zela chhut in 38 % a ni.


Sweden ram pawhin an hmeichhia te an duat thiam in an dah chungnung hle niin a lang.Kum 2002 a Sweden Parliament a member awm zawng zawng za zel a 45 % chu hmeichhia an ni.Kum 2002 a hmeichhe MP ngah ber ram pahnihna an ni.Mak deuh mai chu kum 2002 khan khawvela hmeichhe MP ngah ber chu Rwanda (Africa) zu ni daih a!.MP za zela 48.8% chu hmeichhia zu ni a!.Sweden a MP seat 349 zingah hmeichhia ten 158 an hauh nia.Tam tak a ni.Cabinet Minister ah pawh 22 zingah hmeichhia 10 an tel.Sweden rama hmeichhia ten politics a pawimawhna an neih na chhan ni a lang chu kum 1972 a Liberal Party leh Social Democrats Party ten Swedish hmeichhia te hmeichhe pawimawhna nasa taka an tlangau pui vang leh hmeichhia ten ram rorelna ah tih theih kan nei ve a ni tih an campaign au hla atan an hman vang a ni.Kum 1972 hma chuan Sweden MP za zela 14% chauh hmeichhe MP an ni.Kum 1980 hnu phei chuan za zela 30 % aia hniamin a tla ngai tawh lo reng reng a ni.Kum 2006 Sweden election a political parties te au hla ber chu “every second seat for woman” tih a ni a,hmeichhe dinhmun chu tha duh viau ang le.

Finland hian kum 1906 daih tawh khan hmeichhia ten ram roreltu thlannaah vote an lo thlak thei tawh a.Hemi tumah hian MP 200 zinga MP 19 lai chu hmeichhia an lo ni daih tawh a ni.Hetianga Finland ramin hmeichhia te a duat em avangin kum 1991 election ah chuan MP 200 atangin MP 77 chu hmeichhia an lo ni der ta mai a.Kum 2003 ah pawh hmeichhe MP 75 lai an tling leh nghe nghe a ni.Kum 2003 a sawrkar siam pawhin Minister 17 zingah hmeichhe 8 an dah tel bawk.

Hmeichhe dah pawimawhna apiangah ram a changkang ni berin a lang.Tuna kan sawi mek Nordic Countries ho pawh hi khawvel a ram hausa leh kum khat chhung sum lak luh tamna ber thiau an ni a.An standard of living pawh a sang hle.Transparency International in parameter hrang hrang a siam a ,a tehna ah pawh Corruption tlem ber na ram an ni.

Awle,tunah chuan kan thupui lo deuh ah lut in,khawvela hmeichhe ram hruaitu-Presidents,Prime Ministers leh Governor-General htrang hrangte kan hriatna ti zau tu ah i lo en teh ang.

HMEICHHE PRESIDENT TE:

1.Maria Estela ‘Isabel’ Martinez de Peron:Khawvel hmeichhe zinga President hmasa ber a ni.1 July 1974 atanga 24 March 1976 chhung Argentina President nihna a chelh.A pasal Juan Domingo Peron hi Argentina President niin a ni hi Vice President a ni a,a pasal kum 1974 a thih a vangin a pasal hmun hi a luah ta a ni.Kum 1976 khan sipaiin sawrkarna an chhuh sak.

2.Lydia Gueiler Tejada:Kum 1979-1980 chhung President nihna Bolivia ramah chelih sipai in a sawrkarna an hneh chhuh.

3.Vigdis Finnbogadottir:Kum 1980 atanga kum 1996 thleng Iceland ram President nihna a chelh.Europe a hmeichhe President hmasa ber a ni a,mipui ten an thlan tlin ngat hmeichhe President hmasa ber a nih bak ah hmeichhe zinga President nihna chelh rei ber a ni.

4.Maria Lea Pedini-Angelini:Kum 1981 khan San Marino rama rorel tu in kum khat vel nihna a chelh.

5.Agatha Barbara:Europe a hmeicche President nihna chelh hmasa ber dawttu a ni.Kum 1982-1987 thleng Malta President nihna a chelh.

6.Gloriana Ranochhini :San Marino ram rorelna kum 1984 atanga kum 1989 thleng a chelh.

7.CarmenPareira:Africa khawmual puia ram pakhat Guinea Bissau ramah President nihna rei lo te a chelh.

8.Corazon Aquino:Asia rama hmeichhe President hmasa ber a ni.Kum 1986 atanga kum 1992 thleng Phillipines President a ni.

9.Ertha Pascal Trouillot:Kum khat chhung Haiti President nihna a chelh a.Mi hang hmeichhe zinga President hmasa ber a ni.

10.Sabine Bergmann-Polh:Communist East Germany a Head of State a ni.Eastern Europe Communist ram zinga hmeichhe hruaitu awm chhun a ni.

11.Violetta Barrios de Chamorro:Kum 1990-1997 thleng Nicaragua President a ni.Nicaragua ram civil war avanga tla chhe tawh tungdingtu pawimawh tak a ni.A tum ang erawh chuan ram a khai chhuak ta lem lo.

12.Mary Robinson:Kum 1990-1997 chhunga Ireland President a ni.President atanga a ban hnu in UN High Commissioner for Human Rights a ni.Hmeichhe hming tha tak a ni.

13.Edda Ceccoli:Kum khat chhung San Marino President nihna a chelh.Kum 1991-1992.

14.Patricia Busignani:President of San Marino.Kum 1993.

15.Silvie Kinigi:Africa ram buai tak Burundi ah President niin a hnu sah Prime Minister a ni.

16.Chandrika Kumaratunga:Kum 1994-2005 thleng Sri Lanka President nihna a chelh a.Hmeichhe tum ruh leh huai sar tak a ni.Sri Lanka political family an tih theih awm e.A nu Srimavo Bandaranaike pawh khawvel hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.Chandrika pa Solomon hi Sri Lanka Prime Minister anih laiin kah hlum a ni a.Tin,a pasal Vijay pawh kah hlum a ni bawk.

17.Ruth Perry:Africa rama hmeichhe ram hruaitu hmasa ber a ni.Kum 1996-1997 chhung khan Liberia ram President nihna a chelh.

18.Rosalia Arteaga Serrano:Ecuador ram ah Caretaker President niin ni rei te chhung President nihna a chelh.

19.Mary MacAleese:Kum 1997 atang khan tun thlengin Ireland ram President a ni.

20.Janet Jagan:Kum 1997-1999 chhung Guyana ram President nihna a pasal a thih thut avangin a chelh.

21.Ruth Dreifuss:Switzerland ram hmeichhe President hmasa ber a ni.Tun hma chuan mipa hlir hi President term kum khat atan an tling char char thin a,kum 1999 atana President tur a thlan a ni.

22.Rosa Zaferrani:San Marino ram President tura thlan vawi hnih awm chhun a ni.Kumin 1 Oct 2008 khan a term a tawp.

23.Vaira Vike-Freiberga:Soviet Union atanga in dang ram zinga hmeichhe President hmasa ber a ni.Kum 1999 leh kum 2004 election khan Latvia President turin a chak ve ve a ni.Nikum July 2007 khan a term a tawp ve ta.

24.Mireya Elisa Moscoso de Arias:Panama ram hmeichhe President hmasa ber a ni.Kum 1999-2004 thleng office a luah.A pasal pawh hi Panama ram President hlui Arnulfo Arias Madrid a ni.

25.Tarja Kaarina Halonen:Kum 1943 ah a piang a.Kum 2000 atang khan Finland ram President a la ni char char a ni.

26.Maria Domenica Michelotti:San Marino President niin kum 2000 chhung President a ni ang.

27.Pratiba Patil:India ram hmeichhe President hmasa ber a ni.A mah hi politician hlun niin Maharashtra ah pawh nihna pawimawh tak tak a lo chel tawh bawk.

28.Christina Fernandez de Kirchner:Kum 2007 Dec 10 atanga tun thlengin Argentina ram President a la ni.

29.Megawati Sukarnoputri:Indonesia President thin a ni.Kum 2001-2004 thleng office a luah.Indonesia President hlui Sukarno fanu a ni.

30.Nino Burzhanadze:Georgia ram President nihna interim a chelhtu niin vawi hnih kum 2003-2004 leh kum 2008 kum tir kha a chelh.

31.Ellen Johnson-Sirleaf:Kum 2006 January thla atang khan Liberia ram President nihna a chelh.

32.Michelle Bachelet Jeria:Chile ram Presideny nihna 11 March 2006 khan a chelh.Kum 1972 chho vela Chile ram Dictator Augusto Pinochet khan nasa takin an chhungkua a nghaisa.

33.Micheline Calmy-Rey:Switzerland ah kum khat chhung atana President atana thlan a ni.20067 chhung office a luah.

HMEICHHE PRIME MINISTERS

1.Srimavo Bandaranaike:Khawvel hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.Sri Lanka Prime Minister vawi thum kum 1960-1965,kum 1970-1977 leh kum 1994-2000 thleng Prime Minister a ni bawk.A pasal Solomon hi Prime Minister a nih laiin kum 1959 ah kahhlum a ni.Tin,a fanu Chandrika pawh hi Sri Lanka President a ni tawh bawk.

2.Indira Gandhi:India ram ah vawi hnih Prime Minister a ni tawh.Kum 1966-1977 leh kum 1980-1984 chhung a Prime Minister bawk.Kum 1984 ah a Sikh bodyguard ten a kap hlum.A pa Jawahar Lal Nehru chu India ram Prime Minister hmasa ber a ni a.A fapa Rajiv Gandhi pawh Prime Minister a ni bawk.

3.Golda Meir:Israel hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.Zionist ruh tak,Israel independence na tur a thawk hlawk ber te zing a mi a ni.

4.Elisabeth Domitien:Kum 1975-1976 chhunga Central African Republic a Prime Minister a ni.Africa ram a hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.

5.Margaret Thatcher:Europe a hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.Hmeichhe ropui tak niin Argentina nena Falkland Islands in chuh naah pawh hnehna changtu a ni.Kum 1979-1990 thleng Prime Minister nihna a chelh.

6.Maria de Lourdes Pintasilgo:Kum 1979-180 chhung rei lo te chhung Portugal Prime Minister a ni.

7.Mary Eugenia Charles:Kum 1980-1995 chhunga Dominica ram Prime Minister a ni.

8.Gro Harlem Brundtland:Norway ram ah vawi thum lai Prime Minister nihna chelh thei tu a ni.Environment lam ngaih sak tu tak niin,khawvel ram rethei zawk te tanpuina kawnga hma la tu ber hruaitu a ni.Tunah hian World Health Organisation ah Director General a ni.

9.Milka Planic:Kum 1982-1986 chhunga Yugoslavia ram Prime Minister a ni.Communist ram a hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.

10.Benazir Bhutto:Pakistan President leh Prime Minister hlui ZA Bhutto fanu a ni.Amah hi Pakistan Prime Minister ah tum hnih kum 1988-1990 leh kum 1993-1996 a chelh a ni.Naupang tein Prime Minister niin Muslim hmeichhe zinga Prime Minister hmasa ber a ni.Kumin kum tir khan kah hlum a ni.

11.Kazimera Danute Prunskinie:Kum 1991-1992 chhung Lithuania ram Prime Minister a ni.

12.Khaleda Zia:Kum 1991-1996 chhung Bangladesh Prime Minister nihna a chelh a.Tin,2001-2006 chhung a chelh leh.Bangladesh Dictator Ziaur Rahman nupui a ni.

13.Edith Cressen:Kum 1991-1992 chhunga a France ram President atana lak luh a ni.

14.Hanna Suchoka:Kum 1992-1993 chhunga Poland Prime Minister nihna a chelh.

15.Kim Campbell:Kum 1993 kum a rei lo te chhunga Canada ram Prime Minister nihna chelh tu a ni.North America khawmual puia hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.

16.Tansu Ciller:Kum 1993-1996 chhunga Turkey ram Prime Minister a ni.Khawvel Muslim ram zinga hmeichhe Prime Minister leh President zinga tlem te awm chhun a ni.

17.Angathe Uwilingiyimana:Rwanda Prime Minister nihna 1993-1994 chhungin a chelh.A rorel chhung hian Rwanda rama hnam lian pahnih Hutu leh Tutsi in beih nasat lai niin vanduai thlak takin hel ho in an that a ta a ni.Khawvel hmeichhe roreltu zinga helho thah hmasak ber a ni.

18.Chandika Kumaratunga:Sri Lanka President leh Prime Minister nihna vawi engmaw zat lo chelh tawh tu a ni.Nu rothap leh rum tak a ni.

19.Reneta Indzhova:Bulgaria Prime Minister nihna kum 1994-1995 chhung a chelh.

20.Claudette Warleig:Haiti Prime MInister nihna kum 1995-1996 chhung a chelh.

21.Sheik Hasina Wajed:Kum 1996-2001 chhunga Bangladesh Prime Minister a ni.Bangladesh independent hmuh puite leh Bangladesh Prime Minister hmasa ber Sheik Mujibur Rahman fanu a ni.

22.Jenny Shipley:Kum 1997-1999 chhung New Zealand Prime Minister nihna chelh tu a ni.South Pacific a hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.

23.Irena degutiene:Lithuania Prime Minister vawi hnih lai a ni tawh a.Amaherawh chu a hna a chelh chhung hi rei lo te te niin kum hnih khat chauh a chelh thin a ni.

24.Nyam Osoryn Tuyaa:Mongolia Prime Minister nihna kum 1999 chhung khan hun rei lo te chhung a chelh.

25.Helen Clark:New Zealand Prime Minister nihna chelh mek tu a ni.

26.Mame Madior Boye:Kum 2001-2002 chhunga Senegal ram Prime Minister nihna hun rei lo te chhung a chelh.

27.Chang Sang:South Korea ram Acting Prime Minister hun rei lo te chhung a chelh.

28.Anneli Tuulikki Jaateenmaki:Finland ram hmeichhe Prime Minister hmasa ber a ni.

29.Beatrice Merino Lucero:Kum 2003 khan thla ruk chhung atan Peru ram Prime Minister nihna a chelh.

30.Luisa Dias Diogo:Kum 2004 atang khan tun thlengin Mozambique Prime Minister nihna a chelh a ni.

31.Yulia Tymoshenko:Ukraine Prime Minister nihna chelh mek tu a ni.

32.Maria do Carmo Silveira:Kum 2005-2006 chhung khan Sao Tome and Principe Prime Minister nihna a chelh.

33.Angela Markel:Germany ram hmeichhe hruaitu lar tak a ni.Kum 2005 atang khan Germany ram Chancellor (Prime Minister) nihna a chelh.

34.Portia Simpson Miller:Jamaica ram Prime Minister nihna kum 2006-2007 chhung a chelh.

35.Han Myung Sook:Prime Minister of South Korea nihna 2006-2007 chhung a chelh.

36.Zinaida Greceanli:Kum 2008 March thla atang khan Moldova Prime Minister nihna a chelh.

37.Michele Pierre-Louis:Haiti Prime Minister nihna Sept 2008 atang khan a chelh.

Awle a chunga ram hrang hrang kan ziah lan atang khian hmeichhe dinhmun awm ang chu kan hre vek awm e.Hmeichhia te politics an zuan luh tamna hi ram changkang a ni kher lo tih pawh kan hmu vek ang.Kum 2002 kumah pawh Rwanda ram ah chuan hmeichhe MP za zela 48 lai an awm laiin an ram erawh chu Least Developed Country (LDC) (Ram rethei ber ber) an ni.Bangladesh a political party lian ber pahnih hruaitu te pawh hmeichhia ve ve niin,Prime Minister nihna pawh an in nih chhawk zak zak thin.Mahse Bangladesh ah chuan hmeichhe fa duh lohna te leh hmeichhe rah behna a la nasa ber pawl a ni ang.Chutiang bawkin hmeichhe President la nei ngai miah lo ram USA angah te chuan hmeichhe dinhmun chu a tha hle lawi si.Chuvangin hmeichhe dinhmun a that leh that loh hi politics a hmeichhe luh tam leh luh tam loh a ni ber lo tih a hmuh theih bawk.

Mizorama kan MHIP leh kan hmeichhe tam tak te pawhin hmeichhia tena ram rorelna fung vuan ve tura hmeichhe pui te an duh a,an tlangau lai hian heng rorelna tak tak kengkawh tur hian hmeichhia te hi an tling tawk em tih ngaihtuah a tha tel ang.Sawrkar hna thu hla leh transfer thu hla ah pawh hmeichhia te chu a awm nem an nih avangin hard posting kan tih ang chi ah hian an kal tir lutuk lem lo.Hmeichhia te hian a nuam chinah mipa te kan tluk a ni tiin,a hrehawm deuh ah chuan mipa te nen kan la in tluk tak tak lo tih hi pawm thiam se a tha.Amaherawh chu mipa leh hmeichhe thawhho na hi a pawimawh a,thawh hona tha chuan rah tha a chhuah thin avangin hmeichhia te pawimawhn a te,an dinhmun te hi keini mipa te hian kan hriat thiam sak erawh a ngai hle zel dawn a.Hmeichhia te pawh in MLA emaw politics a ni emaw hmeichhia an ni emaw,mipa an ni emaw,gender ang a thil kal pui lo vin,mitha chu mi tha,mi tha lo chu mi tha lo tia an kal pui hi a dik ber rih hmel a ni.

6 comments:

Anonymous said...

I am able to make link exchange with HIGH pr pages on related keywords like [url=http://www.usainstantpayday.com]bad credit loans[/url] and other financial keywords.
My web page is www.usainstantpayday.com

If your page is important contact me.
please only good pages, wih PR>2 and related to financial keywords
Thanks
Nesedreasse

Anonymous said...

Report hour, a construction team turned up to start erection a billet on the tire at large lot.

The 446245 262506 [url=http://kamachu.000space.com/ned.html]310833[/url] [url=http://daclac.000space.com/jsd.html]209476[/url] [url=http://poa7.000space.com/ysd.html]236570[/url] teenaged efflux's 5-year-old daughter as expected took an wires in all the

enterprise tricky on next door and pooped much of each beacon of day observing the workers.

Anonymous said...

TomorrowsEdge For starters[url=http://texansfootballstore.com/]Women's Arian Foster Jersey[/url]
try out ;Fritz; or ;Kaiser Whether that be through direct mail[url=http://giantsofficialjersey.com/]Women's Victor Cruz Jersey[/url]
advertising[url=http://nikebengalsnflstore.com/]Andy Dalton Youth Jersey[/url]
newsletters[url=http://www.rg3jerseys.us/]Griffin III Jersey[/url]
informational seminars or any number of methods[url=http://giantsofficialjersey.com/]Victor Cruz Youth Jersey[/url]
you have to be willing to keep your name in front of your market
You might be the most miserable person in the world without a friend to your name One of my African Greys prefers to chat in English back and forth Get your team on boardThis is probably one of the most crucial and yet[url=http://officialnflpackers.com/]Green Clay Matthews Jersey[/url]
often most overlooked aspects of running a business

Anonymous said...

buy ativan ativan no effect - buy ativan without rx

Anonymous said...

obviously like your web-site but you have to check the
spelling on several of your posts. Many of them are rife with spelling problems and I to find it very troublesome
to inform the truth then again I will certainly come again again.


Also visit my homepage; Bruchgold verkaufen

Anonymous said...

Hello. And Bye.