Wednesday, August 31, 2011

Important Days a thutna rem

Republic Day leh Independence Day hian thutna rem chungchangah kan buai fo thin. Aizawl Sipai Lammual chu thutna te a tam a, buaina lutuk an nei kher awm lo e. District dang ah chuan Playground tha te kan nei lem lo bawk a, thutna rem chungchangah hian buaina leh sawiselna a tam viau thin. Saiha ah bik phei chuan paralel authority State Govt leh MADC sawrkar a awm avangin thutna thu hla ah kan buai ber fo awm e.

Important Days ah hi chuan a tirah a hman dan tur kan rel ve vek thin.Hetiang meeting nikhuaah hian Head of Department te hian chumi kha mi chu a hmaah in thut tir a, chumi khami nen an rank a in ang reng si tiin sawiselna a awm fo thin. Saiha angah hi chuan Mizoram sawrkarin Protocol Manual a tih chhuah ang diak diakin a kal theih hauh lo mai a. Thutna rem tu ten awm leh rem chang, an pay scale leh nature of duty anga rem a ni tlangpui thin. Doctor leh College Principal ho hian BDO te a hma lamah in thut tir a, an rank pui Asst.Professor leh Medical Officer te hnung lamah in rem leh si tiin an sawisel fo thin. A awm viau reng bawk a ni.Amaherawh chu rank khat rau rau ah nature of duty te hi ngaihtuah a ngai a. Kumin Independence Day Meeting naah pawh kan DC chuan thutna rem hi lal leh lal loh, hlawh hnem leh hlawh hnem loh chungchang a ni lo. 'Kei aia hlawh hnem Saiha District ah hian an tam lutuk, mahse DC (as an institution) ka nih vangin a hma ah ka thu mai zawk a ni' tiin a sawi nghe nghe a.Kei pawhin College Principal vuina Medical Officer leh Asst.Proffessor te thutna chungchang chu sawiin, rank khat an ni meuh mai a, mahse BDO te chu Head of Department an ni. DDO power nei, administrative control leh financial control nei an ni a, Medical Officer leh Asst.Professor te ka ngaihsan loh vang ni lo in, teh khin theih an ni lo tiin meeting naah ka sawi bawk.

Tin, kan District a hna sang tak thawk (a hming leh nihna thup) chuan Palak Bial MLA Pu PP Thawlla hi a hmaah in thut tir ziah a, a dik lo a ti a. Protocol Manual ah chuan a awm si alawm, chutah chuan thut tir tur tiin ka hrilhfiah a, a ngawi ta a.Chu lo leh chu ka thianpa, kawmngeih em em hian District SP hi a thu ve thei lo, law & order en a, field sir vela lo awm tur a ni tiin min hrilh a!!!. Khaih khaih, SP te chu Protocol Manual ah chumi ah chuan an awm, nangni zawk kha Protocol Manual ah in awm lo a, kan duhsak che u, in thu ve mai mai zawk tiin ka hrilh bawk a.A ngawi ve ta mai a.MADC Officer, Mizoram sawrkara Selection Grade hlawh ang hlawh pha ho pawh hi a hnungah dah thin an ni a.Hei hi ka vei pui ve deuh na a rei tawh a, MADC a senior tak taka thawkte, state sawrkar a Entry level te aia thutna kan pe chhe ziah bik hi a awm lo e, a dik lo tiin ka lo ngaihtuah fo thin.Kumin Republic Day ah erawh chuan an pay scale a zirin kan rem ta bawk a, rawn kal pawh a phurawm khawp mai an ti nghe nghe.

Mizoram sawrkar Protocol Manual tih chhuah ah khan Ex MDC, Ex MLA te, Ex MP leh Ex-Minister a sawi lang miah lo a. Ex zinga a sawi lan chu Ex-Chief Minister leh Ex-Speaker te chauh a ni.Chuvangin kumin Independence Day lawm naah chuan MADC a Ex-CEM leh Ex-Chairman chu a hmalamah ka dah phah nghe nghe. A chhan chu CEM hi District Council a Chief Minister ang an ni mai a, Chairman hi Speaker ang an ni mai a.Chu pawh chu lo sawisel tawk an awm bawk.

Media hi an pawimawh a, kum 2010 Republic Day khan Press Enclosure ang deuh in, Pavillion Extension ah thu vek turin ka ti a, an lo duh i khaw lo mai a, kan haw vek dawn an ti ta mai a.Mahse Main Gallery ah thu turin ka hrilh leh a, an haw ta em lo a.A nihna takah chuan Media ho chu Enclosure hrang an siam tlangpui thin a, chumi a thut chu a fel ber maiin ka hre bawk.Chumi Pavillion Extension chu tumah thu duh hek lo, remchangah ka la a, Saiha a officer naupang below 40 ho thut tir nan ka hmang ta daih a, a tih zia phian a, a hnung leh a chunga thut ai chuan a nuam fe zawk a.

Thutna thu hlaah hian , ni e, fel fai taka tih loh chu a nuam miah lo. Saitual SDO a ka awm laiin World TB Day Health Dept in an hmang a, mipui zingah , a hnung berah ka thu tluan zak a, stage ah chuan Doctor te, VCP te, YMA President te an thu hlawm a.Mahse World TB Day vanga kal alawm ka nih, stage a thu tura kal ka ni lo ka ti ve tlat a,lungawi takin ka awm tluan chhuak parh a.

Saihaah hian DC/Mizoram Govt leh MADC hian tih pui ni hi a hrang ve ve an nei thin a.Kumin Lyuva Kutthla pawh kha a hma ni ah Field ah kan in hmu a, ka Invitation tur kha khaw laiah an ziak chawp a, min pe a, chu erawh chu a phuahchawp lulai deuh em mai ka ti a, ka kal sak ta lo a ni.Tin, Republic Day hian DC in sawm bik te tan 'At Home' a buatsaih sak a,Independence Day hian CEM MADC in a buatsaih thung a. Kum 2010 Independence Day khan At Home chu CEM in a buatsaih a, DC Office atangin DC leh Addl.DC chauhin sawmna a hmuh avangin kan nau te chu an kal lo a, kei pawh kal loh mai ka tum a, mahse Aizawl atanga kan Khuallian vahvelna kha a coordinate tu ber ka nih avangin ka kal hram a.A hnuah chuan an hotute ka hrilh a, min theihnghilh ngai ta lo.

Ka han sawi duh tak chu, mihring hian pride kan nei lian em em a, thutna thu hla mai mai ah te hian buai lo ila, thutna min pek chuan lungawi takin thu mai ila, kan thil neih in a la zir lo a, hmun tha kan chang reng thei bik lo tih hi pawm thiam ila a tha berin ka hria.

Thursday, May 12, 2011

Thutak ni si nuihzat thlak

Awmpui hi mize hrang hrang nei an ni a, a chang chuan a hlimawm phian thin. Tuna ka awmpui hi High School kal lai mipa a ni a. A nuih zat thlak em a, ka hmuhsit vang ni lo in ka han share ve ang che u.
1.Ka awmpui hmasa a awm theih loh vangin tuna mi hi ka thianten min zawn sak. An hmu a, kan in ah a awm, rawn lam rawh min rawn ti a. Ka han lam ta a, office banah. Kawngka ka luh atanga ka hruai chhuah thleng mit la miah lo in min en char char a. E heu, hei chuh...ka ti nghal phawt a.

2.A han awm ta a. Kan nau te nen rawngbawl leh sekrek khawih an ti ho thin ta a. Ka thu mai mai te, TV ka en lai te hi min lo en leh reng thin a. Hauh chi ah ka ngai lo a, a hming a ko in, tunge kan zingah hian hmuhnawm i tih ber ka ti a..chuta tang chuan mi en reng a ching ta lo

3.Holi kha kan khel a,kawr chhe deuh ha in, rawng chi hrang hrang kai chungin ka haw a. Min en vung vung a, kan nau te bulah 'ka pu hi Hindu nge Christian?, kei chu tih luihna in Hindu poh ni dawn mah ila ka duh teuh lo' a ti zui a.

4.Ka driver hi Mawia a ni a. Vawksa lei dun ang che u ka ti a, ka awmpuipa chu ka zawt a, tunge leipui ta che ka ti a, 'Mawii'n' a ti a. Mawii a? ka ti a, aw, Mawii'n zuk ti tlat a.

5.Saturday nikhat chu a lum si a, ruak kungin internet ka khawih a, a rawn lut thut a, dawrah OC in a hmu duh che a rawn ti a. Ka in ha sawk sawk a, OC chuan engvanga dawra min hmu duh nge ni maw, ani min koh kal theih ka ni lo ti rilru chungin ka chhuak a. Kan kawmchhak a dawr ka melhin a awm bawk si lo, khawnge OC chu ka tihin dawrah a ti bawk si. Engmaw i sawi a, ka ti tha leh chu OCM sahbawn ka lei duh a, a ti mai chuh, ka rek ang chawp chawp chak ania.

6.Saiha hi tui a harsa khawp a. Tui a harsat nak laiin ka tuizem lian em em hi PHE pawhin tui min pe mahse kar khat chhungin a put zo zel a. Ka kawtah quarter ruak, tuizem nei lian sa a awm a, tui kan neih loh deuh chuan khai mai turin ka hrilh a.Mahse tab leh bathroom a tui haw tham kan neih tam hnu pohin a khai a khai tho a. I a em mai, a mai mai teh ka ti thin.

7.Tlai dar 6 ah Saiha dawr hi an in khar vek zel a. Dar 7:30 vel ah hian exercise bu ka zuk lei teh ang a ti a.Ka rilru in, nia zuk kal roh ka ti mai a...lei tur a hmu ta chuang lo a.

8.Tuizem herhna valve hi a thra lo a.Valve hi a thra lo a, a buaithlak ngawt mai, i room ah tui a haw em ka tih avangin zing dar 10 atangin tlai dar 4 vel thleng valve chu a tuai a tuai a...aaaa khai...tuai vel mai mai teh ka ti a, ka ngawihsan daih.

9.Hruizik miin min pe teuh mai a, a dahna ka hre si lo, ka zawng nasa.Khawnge Hruizik i dah ka tih leh Hruizik a hre bawk si lo. A ngaihna ka hre lo lutuk a, mipakhat ka phone ta ringawt a, an tawngin ka in biak tir a, amah lah chu a nuih a za em em a.A hrim hrim in hruizik hi i hmu ngai em ka ti a, hmu ngai lo a ti a.Thingtlang mi in ni a, i hmu ngai lo maw, i hmeh ngai lo mi ka ti leh a, hmeh ngai lo a ti a.Mak chu ka ti deuh.

10.Ear bud te hi lo dah sawn se, emaw, ka room a thil engemaw, room a tih fai paha a lo dahsawn hian , a hming a hre ve tawh thin si lo a, a buai thlak lutuk a, ka room chu lo ti fai toh suh ka ti mai.

11.School ah Mizo tawng thiam i kawm ziah dawn nia, Mizo tawng i thiam lo a, a buaithlak em mai ka ti a. I kawm ta em ka ti a, aw, kawm e a ti tha ve mai a. Ni thum hnu velah tunge in school a i thianpa thar hming chu ka ti a, ka hre lo a ti.

12.Kar tin, thawhtan hian Rs.100, ni khat Rs.20 rate in ka pe thin a. An chawlh chuan i khawl thin dawn nia ka ti a. Kar khat chu ni thum an chawl a,poisa engzat nge i la neih ka ti a.Engzat mah a ti a. Ni thum in chawl a, Rs.60 te chu i la nei turah ka ngai a, khawnge i hman a, ka ti a. Ka hre lo a ti a. I poisa hmanna te chu i hriat lohin ka ti a, Ka pu, ka hre tawh lo reng reng a ti thlawt.

13.A lo awm tirhin jean, chapal, belts, schhol belts leh hanky ka lei sak a. I jean kha va ha rawh ka ti a. A va ha ve ngei a, khawi maw i kawng ka ti a, a kawnghren chu school belt zawk kha a lo hreng trung pek a..Aw..ni looo..kha lo zawk kha hren tur ka ti a, a in her vut a, 'a dik' a ti a..a va in thlak leh ta a

14.Kan driver ho nupui te bulah hian zanah ramhuai nen kan in be thin a te a lo ti a, ka ke kawi hi ramhuaiin min tih kawih sak te a lo ti thin a, kan driver nupui ten an hlau thei hle.