INDIAN I NI EM ?

Vanglaini ni 19.3.2004 (Zirtawpni)chhuakah Larsapin Assembly House chhunga Hnam Hla sak laiin Gallery lam a ding lo an awm a ngaimawh thu Speaker a hrilh tih kan chhiar a.A ni lah tak a,Mizote hian India rama awm ka ni tih hi kan theihnghlih thin emaw ni tehreng ni, Hnam Hla etc sak laia lo nui vur vur, lo ding kawisawi takte kan awm thin,hei hian kan ngaihtuahna a la tlem zia a ti lang chiang hle.South Asia ah hian ram pasarih, India, Pakistan, Bangladesh, Sri Lanka, Maldives, Nepal leh Bhutan an awm a.Heng ram zinga India hnuaia kan awm hi kan vannei hle.India ram chu khawvela democracy ram lian ber a ni a, mipuite thlan lal ram roteltu te kan nei a ni.Mitinin sakhua a duhzawng a vuan thei a, sawrkarin chu sakhua chu i zawm tur a ni tiin thupek a siam lo.Hna lamah ni se tribalte tan reservation fel tak a siam a, kan nihlawh hle.

Burma lamah lo bet ta ila kan vanduai dan tur chu sawu ngai lovin kan hre vek ang.East Pakistan, tuna Banladeshah lo bet ta ila an state sakhua Muslim a ni si a, kan nuamsa lo viau ang le.Mizo te hian Indian kan nih zia hi kan zir nawn fo leh kan hriat nawn fo a ngai.A dik tak chuan vaiho ti mai ila, heng ho hian Aizawl tih turah Aizwal te,kan hming dik tak pawh an ziak thiam lo hi chu a thanat thlak a, a ngeiawm hle reng bawk a ni.A chang chuan kei ngei pawhin India ram khawpui hming thlak ho hi lehkhathawnah te hian an hming hlui ka la hman sk hram thin.South India khu Kristian tamna ram a ni a, college kan kal lai pawhin kan proffessor Kristian ho te leh zirlai ho te hian urhsun takin hnam hla an sa thin.Keini Mizote erawh chu kan lang ngai hauh lo thung.Hnam hla kan sak hian kan rinna a dal chuang lo tih hi hriat a tha.Hnam hla kan lo sak ve khan thil tha ti kan ni zawk tih i hre thar leh ang u.Kan sa thiam lo a nih pawhin ngil takin kan lo ding ve tur a ni.Khawvel ram dang pawhin Hnam hla an nei vek a, zah takin an sa mai a ni.Germany hnam hla ‘nangma thil ropui” tih thluk kan hriat bel hlei hlui ang hian a mawi tawkin kan hnam hla hi kan sa thiam ve tur a ni.Vaite hi hmusit mai lovin an hnen atangin thil tha i zir ang u.Kan mamawh engkim vairam atangin kan la lut a,thiamna duhin vairam hmun hrang hrang kan pan bawk a, kan fanu leh farnu ten vai pasal an lo duh ve bawk nen.Kan depa vai awm hi vaiah pawh a changkang lo chi an ni a, Central India lama mi te thung erawh chu an tha in an tlawmngai em em zawk a ni.

Chuvangin India ram hi a lo chak deuh deuh zawk nan tu pawh hian hnam hrang hrang te in unauna i chawisang ang u.Hnam hrang serh leh sang in zah tawn sakin leh u leh nau a kan in siam hi a pawimawh em em a ni.Kristian leh ringtu kan nih chuan kan Hnam Hla sak lai chuan zah takin i sa ve ang u.

V.Lalengmawia